Azərbaycan İqlimi
Azərbaycan Respublikası Qafqazın cənub-şərq hissəsini tutur və Böyük və Kiçik Qafqazın bir hissəsini, Talış dağlarını və onların arasında yerləşən Kür-Araz ovalığını əhatə edir. Hündürlüyün 4466 m-dən (Bazar-Düzü zirvəsi) və Xəzərin sahil hissəsində mənfi 26 m-ə qədər dəyişməsini nəzərə alsaq ölkənin orta hündürlüyü 384 m-dir. Düzənliklər və ovalıqlar ərazinin 57% -ni, onlardan 18% -i dəniz səviyyəsindən, aşağı və orta dağlar -39,5%, yüksək dağlar (2500 m-dən çox) -3.5% ərazini əhatə edir. Ölkə ərazisi seysmik cəhətdən aktivdir, sel hadisələri burada olduqca tez-tez baş verir.
Ölkənin iqlim şəraiti ərazinin mülayim və subtropik zonaların qovşağında yerləşməsi ilə müəyyən edilir. Sahənin yüksəkliyindən və Xəzər dənizindən uzaqlığından asılı olaraq iqlimin bir neçə tipi müəyyənləşdirilir: quru subtropik, rütubətli subtropik, mülayim və soyuq iqlim. Quru subtropik iqlim Kür-Araz ovalığı və Abşeron yarımadası, rütubətli subtropik iqlim Talış dağları və Lənkəran ovalığı üçün xarakterikdir. Böyük və Kiçik Qafqazın meşə ilə örtülü yamaclarında hökm sürən mülayim iqlim quru, mülayim isti quru, mülayim isti rütubətli və mülayim soyuq iqlim tiplərinə bölünür. Böyük və Kiçik Qafqazın yüksək dağlıq ərazilərində və zirvələrində soyuq iqlim tipi mövcuddur. Havanın orta illik temperaturu dağətəyi ərazilərdə + 14 ° C-dən dağlıq ərazilərdə 0° C və daha aşağı temperatura qədər dəyişir. İyul ayının orta temperaturu dağətəyi ərazilərdə 25-27 ° C olmaqla dağlıq ərazilərdə 5 ° C-ə qədər azalır, yanvar ayında isə müvafiq olaraq 3-6 ° C və -3 -5 ° C müşahidə olunur. Mütləq maksimum 43 ° C, mütləq minimum -30 ° C-ə çatır. Yağıntılar son dərəcə qeyri-bərabər paylanır. Abşeron sahillərinə ildə 200 mm-dən az yağıntı düşdüyü halda dağətəyi və orta dağlıq zonada 300-900 mm, Böyük Qafqazın cənub yamacında 1000-1300 mm, Lənkəran-Astara zonasında 1200-1400 mm və daha çox yağıntı düşür.
Ərazidə günəş radiasiyasının paylanması qeyri-bərabərdir və onun miqdarı il ərzində 130-160 kkal/sm2, günəşli saatların miqdarı 1900-2800 saat arasındadır.
Sahil ərazilərində küləyin orta illik sürəti 5.4-5.8 m/s, digər ərazilərdə isə 2.4-3.1 m/s təşkil edir. Abşeron yarımadasında külək sürəti 8 m/s-dən çox olan günlərin sayı 226, ölkənin digər bölgələrində 20-70 gündür.
Ölkənin iqlim şəraiti ərazinin mülayim və subtropik zonaların qovşağında yerləşməsi ilə müəyyən edilir. Sahənin yüksəkliyindən və Xəzər dənizindən uzaqlığından asılı olaraq iqlimin bir neçə tipi müəyyənləşdirilir: quru subtropik, rütubətli subtropik, mülayim və soyuq iqlim. Quru subtropik iqlim Kür-Araz ovalığı və Abşeron yarımadası, rütubətli subtropik iqlim Talış dağları və Lənkəran ovalığı üçün xarakterikdir. Böyük və Kiçik Qafqazın meşə ilə örtülü yamaclarında hökm sürən mülayim iqlim quru, mülayim isti quru, mülayim isti rütubətli və mülayim soyuq iqlim tiplərinə bölünür. Böyük və Kiçik Qafqazın yüksək dağlıq ərazilərində və zirvələrində soyuq iqlim tipi mövcuddur. Havanın orta illik temperaturu dağətəyi ərazilərdə + 14 ° C-dən dağlıq ərazilərdə 0° C və daha aşağı temperatura qədər dəyişir. İyul ayının orta temperaturu dağətəyi ərazilərdə 25-27 ° C olmaqla dağlıq ərazilərdə 5 ° C-ə qədər azalır, yanvar ayında isə müvafiq olaraq 3-6 ° C və -3 -5 ° C müşahidə olunur. Mütləq maksimum 43 ° C, mütləq minimum -30 ° C-ə çatır. Yağıntılar son dərəcə qeyri-bərabər paylanır. Abşeron sahillərinə ildə 200 mm-dən az yağıntı düşdüyü halda dağətəyi və orta dağlıq zonada 300-900 mm, Böyük Qafqazın cənub yamacında 1000-1300 mm, Lənkəran-Astara zonasında 1200-1400 mm və daha çox yağıntı düşür.
Ərazidə günəş radiasiyasının paylanması qeyri-bərabərdir və onun miqdarı il ərzində 130-160 kkal/sm2, günəşli saatların miqdarı 1900-2800 saat arasındadır.
Sahil ərazilərində küləyin orta illik sürəti 5.4-5.8 m/s, digər ərazilərdə isə 2.4-3.1 m/s təşkil edir. Abşeron yarımadasında külək sürəti 8 m/s-dən çox olan günlərin sayı 226, ölkənin digər bölgələrində 20-70 gündür.
